Прафсаюзная салідарнасць у справе
16.07.2020
Чарговыя 5 гадоў павінны стаць «пяцігодкай бездакорнай якасці прафсаюзнай работы», сказаў лідэр нацыянальнага прафцэнтра Міхаіл Орда, выступаючы перад удзельнікамі форуму.
У першую чаргу старшыня Федэрацыі прафсаюзаў закрануў беспрэцэдэнтную сітуацыю, у якой апынуўся ўвесь свет, - гаворка ідзе пра коронавирусе. Пандэмія кардынальна змяніла нашу жыццё. Зразумела, змены зведала і праца нацыянальнага прафцэнтра. На першы план выйшлі задачы па мінімізацыі негатыўных наступстваў COVID-19, падтрымцы людзей і прадпрыемстваў.
- Яшчэ ў сакавіку ФПБ прыняла шэраг мер, накіраваных на захаванне працоўных месцаў, недапушчэнне звальненняў, забеспячэнне работнікаў дэзінфікуюць сродкамі і аказанне неабходнай дапамогі сябрам прафсаюзаў, - нагадаў Міхаіл Орда. - Федэрацыя прафсаюзаў накіравала ва ўрад шэраг прапаноў па сацыяльна-эканамічнай падтрымцы грамадзян і юрыдычных асоб. І многія з іх былі ўлічаныя.
Міхаіл Орда удакладніў, што на падставе Указа Прэзідэнта "Аб падтрымцы эканомікі» шматлікія прадпрыемствы ўжо атрымалі прэферэнцыі і падатковыя льготы на суму каля 23 млн. Рублёў. Паводле яшчэ аднаго дакумента - Указа "Аб часовых мерах дзяржаўнай падтрымкі наймальнікаў і асобных катэгорый грамадзян» у наймальнікаў з'явілася магчымасць атрымаць субсідыі для даплаты работнікам да мінімальнай зарплаты на выпадак вымушанай няпоўнай занятасці або прастою.
- Старшыні прафкамаў павінны трымаць гэтае пытанне на кантролі. Неабходна актыўна ўзаемадзейнічаць з кіраўніцтвам прадпрыемстваў, каб факты няпоўнай занятасці, недастатковага ўзроўню заработнай платы не замоўчваліся і людзі аператыўна атрымлівалі неабходную падтрымку, - падкрэсліў лідэр нацыянальнага прафцэнтра.
Аб выратаваных вытворчасцях, стратах і касах ўзаемадапамогі
Відавочна, што, нягледзячы на прынятыя меры, пазбегнуць негатыўных наступстваў коронавируса было немагчыма. На працягу апошніх месяцаў прафсаюзы праводзяць маніторынгі ў сферы працы і канстатуюць непазбежнае: пачасціліся выпадкі прастояў, няпоўнай занятасці, узнікаюць праблемы з выплатай заробкаў. Міхаіл Орда звярнуўся да ўдзельнікаў пленума з настойлівай просьбай - узяць усе гэтыя пытанні пад строгі кантроль.
Калі казаць у цэлым, то Беларусі атрымалася мінімізаваць страты, звязаныя з пандэміяй, - лічыць Міхаіл Орда.
- Галоўнае - мы захавалі вытворчасць і працоўныя месцы, - падкрэсліў ён. - Гэта дае магчымасць у больш кароткія тэрміны стабілізаваць сітуацыю і не дапусціць абвалу эканомікі.
Старшыня ФПБ прывёў у прыклад краіны, якія панеслі больш адчувальны ўрон прычыны коронавируса у параўнанні з Беларуссю. Так, за першы квартал ва Украіне ВУП зваліўся больш, чым на 2%, у Францыі - на 5,4%, Германіі - на 2,3%. У Японіі аналагічны паказчык паменшыўся на 2,2%. Ёсць прыклады, калі ў Еўропе і ЗША звальнялі людзей цэлымі калектывамі ў некалькі тысяч чалавек.
- У нас за гэты час ВУП знізіўся толькі на 0,3%. І пры гэтым мы пазбеглі масавых скарачэнняў, - заўважыў Міхаіл Орда.
Працоўныя калектывы, якія апынуліся ў няпростай сітуацыі, прафсаюзы падтрымалі з дапамогай кас узаемадапамогі, якiя ствараюцца ў гэты перыяд на ўсіх узроўнях. Асаблівая ўвага надавалася слабым катэгорыям работнікаў (шматдзетным і адзінокім бацькамі, людзям з інваліднасцю). Лідэр нацыянальнага прафцэнтра падкрэсліў: калі ў першаснай прафарганізацыі прадпрыемствы не хапае сродкаў на адпаведныя выплаты, значыць, павінны выкарыстоўвацца касы ўзаемадапамогі райкамаў, абкамаў, рэспубліканскага камітэта галіновага прафсаюза.
- Гэтая тая падтрымка, якую ад нас сёння чакаюць людзі, - сказаў Міхаіл Орда. У цэлым у красавіку - чэрвені з прафсаюзных кас узаемадапамогі на набыццё сродкаў дэзінфекцыі, выплату матэрыяльнай дапамогі сябрам прафсаюза была выдаткаваная вялікая сума - больш за 13 млн. Рублёў.
Дапамогу медыкам з фонду ФПБ
У сваім выступе Міхаіл Орда распавёў аб падтрымцы медыкаў і стварэнні спецыяльнага дабрачыннага фонду. Гэты фонд пачаў працу ў красавіку, яго бюджэт фармавалі ў асноўным прафсаюзныя структуры, адгукнуліся і неабыякавыя грамадзяне. У цэлым на дабрачынны рахунак паступіла каля 2 млн. 200 тыс. Рублёў. Прафсаюзы ўжо аказалі матэрыяльную дапамогу больш чым 2100 работнікам арганізацый аховы здароўя на агульную суму звыш 1,5 млн. Рублёў.
Удзельнічаць у нарматворчай дзейнасці
Міхаіл Орда падрабязна спыніўся на мэтах і задачах, якія прапісаны ў Праграме дзейнасці ФПБ на 2020- 2025 гады. Акцэнт быў зроблены на ўдасканаленні стылю працы.
- Бягучая пяцігодка павінна стаць пяцігодкай якасці нашай працы. Людзі павінны бачыць нашы рэальныя справы, - сказаў старшыня ФПБ і адзначыў неабходнасць больш цеснага дыялогу з вертыкаллю ўлады на месцах.
Лідэр нацыянальнага прафцэнтра зрабіў асаблівы акцэнт на магчымасцях прававой інспекцыі працы. Нагадаем: ФПБ ўпершыню выступіла сааўтарам Працоўнага кодэкса, прынятага ў пачатку гэтага года. Юрыдычны вектар дзейнасці, на думку Міхаіла Орды, трэба развіваць і ў далейшым.
- Сёння ў нацыянальны прафцэнтр на разгляд паступаюць усе законапраекты, якія тычацца сацыяльна-эканамічных ці працоўных правоў работнікаў. Мы павінны дамагчыся таго, каб непасрэдна ўдзельнічаць у распрацоўцы падобных дакументаў, каб першапачаткова ў іх былі ўлічаны інтарэсы ўсіх груп работнікаў, - растлумачыў старшыня ФПБ. - Трэба самастойна распрацоўваць і прапаноўваць змены па ўдасканаленні тых ці іншых законапраектаў.
У такім ключы ўжо ў гэтым годзе прафсаюзы плануюць працаваць над удасканаленнем пенсіённага заканадаўства; прававых дакументаў у сферы перанавучання і павышэння кваліфікацыі работнікаў, рэгіянальнай занятасці.
Гаворачы аб абароне асабістых інтарэсаў грамадзян, Міхаіл Орда адзначыў, што прафсаюзы значна ўзмацнілі сваю працу. Гаворка ідзе аб прадстаўленні інтарэсаў у судах. Толькі за першае паўгоддзе з удзелам прафсаюзаў суды разгледзелі 140 пазоваў, і 84 з іх - на карысць работнікаў. Пры падтрымцы прафсаюзных юрыстаў было адноўлена на працы 36 чалавек. Людзям вярнулі каля 2 млн. 500 тыс. Рублёў, незаконна ўтрыманых наймальнікамі.
Траўматызм - пад асабістую адказнасць
У прафсаюзаў ёсць усе неабходныя рэсурсы для эфектыўнай працы ў сферы аховы працы, упэўнены Міхаіл Орда. Прафсаюзным тэхнічным інспектарам прадастаўлена нямала паўнамоцтваў: яны агавораны і ў адпаведным пагадненні з Міністэрствам працы і сацыяльнай абароны, і ў новай рэдакцыі Закона «Аб ахове працы» (гэты дакумент быў распрацаваны пры ўдзеле ФПБ). Акрамя таго, у прафсаюзаў наладжана ўзаемадзеянне з Генеральнай пракуратурай.
- У сувязі з гэтым хачу падкрэсліць: у пытаннях аховы працы павінна быць персанальная, асабістая адказнасць кожнага тэхнічнага інспектара за даручаны яму ўчастак працы, - заявіў старшыня ФПБ і заклікаў калег з усёй сур'ёзнасцю ставіцца да інфармацыі аб няшчасці на якім-небудзь асобна ўзятым прадпрыемстве або у рэгіёне. Ён нагадаў, што прафсаюзы ўпаўнаважаны выдаваць наймальнікам прадпісанні за парушэнне заканадаўства, у тым ліку - за несвоечасовую выплату зарплаты. У траўні Прэзідыум Савета Федэрацыі прафсаюзаў прыняў пастанову, якім устанаўліваецца асабістая адказнасць кіраўнікоў усіх прафсаюзных арганізацый за непадаванне або прадастаўленне няправільных звестак аб фактах нявыплаты заработнай платы.
- Мы, як ніхто іншы, павінны ведаць сітуацыю ў галіне, бачыць перспектывы развіцця прадпрыемстваў і своечасова ставіць пытанні перад мясцовымі органамі ўлады, галіновымі міністэрствамі, - патлумачыў пазіцыю ФПБ лідэр нацыянальнага прафцэнтра.
Пра выбар на выбарах
Закрануўшы тэму выбараў Прэзідэнта, Міхаіл Орда ў чарговы раз адзначыў, што выбарчая кампанія праходзіць у няпростай абстаноўцы.
- Фактычна ідзе інфармацыйная вайна. На інтэрнэт-сайтах, у сацыяльных сетках з'яўляюцца пастаянныя ўкіды і дэзінфармацыя, - сказаў старшыня ФПБ. - Гэта дакладна спланаваная работа па вядомых метадычкі і дапаможніках, дзе прапісаны абсалютна кожны крок, пралічана псіхалогія людзей, выкарыстоўваюцца спецыяльна створаныя інфармацыйныя рэсурсы. І пра аб'ектыўнасць гаворкі ўжо не ідзе. Максімальна тыражуецца і раздзімаецца любая праблема. Ператоргваюцца і скажаюцца факты.
Міхаіл Орда заклікаў ставіцца да інфармацыі вельмі выбарча і аналізаваць яе. У прыватнасці, ён прапанаваў успомніць пра часы, калі Беларусь толькі пачынала будавацца як дзяржава; пра інфляцыю, вельмі нізкім узроўні жыцця і поўнай нявызначанасці.
- Але мы выбраліся з гэтай ямы. І вельмі шмат зрабілі, каб сёння па многіх паказчыках быць нароўні з паспяховымі краінамі, - сказаў старшыня ФПБ.
Ён таксама адзначыў, што Беларусь уваходзіць у лік сусветных лідэраў па вытворчасці малака і мяса:
- Усё гэта - вынік укладанняў і каласальнага увагі дзяржавы да развіцця сельскай гаспадаркі.
Міхаіл Орда акцэнтаваў увагу і на тым, што беларусам удалося не толькі аднавіць працу заводаў, але і значна нарасціць іх патэнцыял.
- Лінейка прадукцыі нашых прадпрыемстваў сёння ўключае дзесяткі тысяч найменняў - ад мікрасхем і клапана сэрца да вялікіх кар'ерных самазвалаў. І больш як 70% прадукцыі ідзе на экспарт. Не кажучы ўжо пра тое, што мы практычна лепшыя ў распрацоўцы інфармацыйных тэхналогій. І нягледзячы на тое, што наша краіна адносна невялікая ў геапалітычным плане, мы запусцілі уласны спадарожнік. Гэта значыць ўвайшлі ў лік касмічных дзяржаў. Дынаміка развіцця відавочная, - падкрэсліў старшыня ФПБ.
На думку лідэра нацыянальнага прафцэнтра, у гэтай сітуацыі самае небяспечнае - прыслухоўвацца да тэзы пра тое, што «ўсё трэба разбурыць на корані, зачыніць горадаўтваральныя прадпрыемствы і ў разы скараціць вытворчасць». Міхаіл Орда упэўнены: цалкам замяніць вытворчасці малым бізнесам або сектарам інфармацыйных тэхналогій, як прапануюць некаторыя палітыкі, - немагчыма. Па сутнасці, гэта шлях у нікуды.
- Мы не можам рызыкаваць лёсамі працоўных і краіны. Мы павінны абараняць нашы дасягненні, стабільнасць і бяспека, - рэзюмаваў прафсаюзны лідэр. - Так, сёння нам трэба яшчэ шмат чаго зрабіць. Ніхто не кажа, што мы вырашылі ўжо ўсе праблемы, пабудавалі абсалютна эфектыўную эканоміку. Але калі зламаць усё, чаго мы дасягнулі, мы вернемся ў той жа хаос, які быў у 90-х. І нашым дзецям зноў давядзецца дзесяцігоддзямі працаваць, каб вярнуцца на ўзровень сённяшняга дня ... Мы жывем выключна сваёй працай. У нас захоўваецца сацыяльная накіраванасць палітыкі. Такіх краін, дзе ў раздзел ўсіх рашэнняў ставіцца менавіта сацыяльная справядлівасць, адзінкі. І я глыбока перакананы, што развіваць краіну далей, рухацца наперад мы можам толькі з нашым Прэзідэнтам. Гэты чалавек заўсёды быў разам з народам і браў на сябе адказнасць за ўсё, што адбываецца ў краіне. Мы з вамі, як ніякая іншая арганізацыя, зацікаўлены ў стабільнасці і паступальным развіцці нашага грамадства. Толькі ў такім выпадку могуць быць захаваны інтарэсы чалавека працы.
